İznik Ayasofya Neden Önemli? Kim Yaptı? Ne Zaman Yapıldı?

İzniğin en önemli yapıtlarından birisi olan Ayasofya Cami – Orhan Cami her sene birçok turistin tarafından ziyaret edilmekte ve Türkiye’deki önemli tarihi eserlere ev sahipliği yapmaktadır. Taşıdığı birçok anlam ve unsurlarıyla birlikte İznik hem gezilmesi keyifli hem de kültürel bir şehirdir. Peki İznik ilçesinin tam meydanında bulunan ve yüzyıllardır gündemde olan Ayasofya Cami – Orhan Cami’nin dünya tarihinde bu kadar önemli olmasının nedeni nedir? İçinizde bir merak oluştuğunuzu biliyoruz ve bu yüzden merakınızı gidermek adına sizlere İznik’te tarihi eser olarak bulunan Ayasofya Cami hakkında kapsamlı bir rehber sunacağız. Hazırsanız başlayalım!

Ayasofya Cami – Orhan Cami Tarihçesi

İznik Türkiye’nin eşsiz güzelliklerine ev sahipliği yapan ve Bursa ilinde yer alan bir ilçemizdir. Türkiye’de bulunan diğer ilçelere göre daha fazla anıtsal yapı taşıyan ve şu an sakin bir kasabadan ibaret olsa da içerisinde yüzyılları saklayan sır gibi bir hikayesi olan İznik ilçesinde bulunan Ayasofya Cami’nin Tarihçesine öncelikle kısa bir göz atalım. Dünya tarihi açısından önemli olan İznik ilinin eski adıyla Nicea şehri, ilk olarak yerleşimi Helenistik Çağ’da başlamış ve o zamanki adıyla ‘’Helikore’’ açık hava müzesi olarak inşa edilerek kullanılmaya başlanılmıştır. Ardından ise M5 7. Yüzyılda Roma İmparatorluğu tarafından imar gören açık hava müzesinin yerine Bizanslılar bazilika inşa etmiştir. O dönemki adıyla Nicea’da bulunan bazilika ilk Hristiyan dininin ekümenik konsilin yapıldığını düşünülen yerdir. Bu konsülde, Hristiyan dininin ilk temelleri atılmış ve 228 psikopos bir araya gelerek Hristiyanlık dininin temel ilkeleri tartışılıp bir sonuca varılmıştır. Ek olarak MS 787. Yy’da 2. Ekümenik İznik Konsil toplantısı da şu anki Ayasofya Camisinde yapılmıştır. Bu bağlamda her yıl birçok turistin geldiği İznik şehrinde turistlerin soluklandıkları ilk yer Ayasofya Cami olmaktadır!

İznik Ayasofya Cami Neden Bu Kadar Önemlidir?

İznik ilçesinde bulunan Ayasofya Cami neden bu kadar önemlidir sorusuna şu şekilde cevap verebiliriz. Büyük İmparatorluklar tarafından imar görmüş ve ülkemizde büyük izler taşıyan İznik ilçesi tabii ki hem bizler hem de ülkemizi ziyaret etmeye gelen turistler için büyük bir önem taşımaktadır. Önemine değinecek olursak şu şekilde başlayabiliriz. Hristiyan dininin ilk olarak birçok ünlü piskoposlar tarafından temel ilkeleri tartışıldığı yerin şu anki Ayasofya Cami olduğu düşünülmektedir. Tabii ki Ayasofya Cami’nin önemi bunlarla sınırlı kalmıyor. 1331 yılında Orhan Gazi İznik’i işgal ederek Bizanslıların bazilika olarak kullandığı yapıyı tekrardan restore ederek camiye çevirmiştir. İznik şehrinin meydanında bulunan bu yapı ‘’Ayasofya Cami’’ olarak tarihe geçmiştir. Orhan Gazi Ayasofya Cami’nin yanına inşa ettirdiği İznik medresesi ile de ilk medrese olarak bilinmektedir. Bizans bazilikası olan bu yapı 20. Yüzyıla kadar ‘’Orhan Cami’’ adını taşımaktaydı fakat Orhan Gazi döneminde ‘’Ulu Cami’’ adıyla da bilinmekteydi. Günümüzdeki şu an tahrip bir görünüme sahip olan Ayasofya Cami Mimar Sinan tarafınca restore edildiğinde zengin motiflerle donatılmıştır. Örneğin Ayasofya camisinin içerisinde bulunan zemindeki geometrik desenler Bizanslıların Ayasofya Camiyi ‘’bazilika’’ olarak kullandığı dönemler en etkileyici unsurlarından birisiydi. 

İznik Ayasofya Kilisesi Nasıl Camiye Dönüştü?

İznik öncelikle Selçuklular tarafından 1081 yılında ele geçirilip 17 yıl boyunca başkent olarak tarihi yapısını sürdürmüştür. Peki 17 yılın ardını kesen olay neydi? sorusunu duyar gibiyiz ona da bir açıklık getirmezsek olmaz. 1024 yılında Nicea şehri Haçlı Seferleri sırasında tekrardan Bizans İmparatorluğunun himayesi altına alınmıştır. 70 yıllık bir sürecin ardından Orhan Gazi 1331 yılında Nicea şehrini fethetmiş ve Osmanlı kenti haline getirmiştir. Orhan Gazi Nicea şehrinin adını Nicea’nın İzi anlamına gelen İznik olarak değiştirmiş ve günümüze dek tarihi eserlerle dolu olan bu şehrimizin adı günümüze bu şekilde gelmiştir. Osmanlı halkı için çini üretiminin merkezi olan İznik şehri adeta kültür, sanat, eğitim merkezi olmuştur. Ayasofya Kilisesi olarak bilinen tarihi yapı da Orhan Bey tarafından restore ettirilmiş ve batı duvarı tarafındaki kısıma mihrap ekleterek camiye çevrilmiştir. Fakat Kanuni Sultan Süleyman döneminde kötü bir olay yaşanmış ve Ayasofya Camisi yangın sebebiyle büyük bir hasar görmüştür. Ancak sonrasında Mimar Sinan tarafından mimarisi değiştirilerek imar edilmiştir.

İznik Ayasofya Cami’yi Kim Yaptı?

İznik’te bulunan yüzyıllık Ayasofya Camisi insanlardan tarafından hala daha günümüzde büyük bir ilgi görmekte ve birçok insan tarafından ziyaret edilmektedir. Büyük İmparatorlukların eli değmiş bu tarihi yapıyı kimin yaptığını merak ettiğinizi biliyoruz. Günümüzdeki adıyla Ayasofya Cami ilk olarak Roma İmparatorluğu tarafından ‘’gymnasium’’ olarak inşa edilmiştir. Gymnasium açık hava müzesinin yapıldığı ve Romalılar tarafından halka açık sporların yapıldığı bir yer olarak bilinmektedir. Ardından ise Bizans Döneminde bazilika olarak yeniden restore edilmiştir. Ancak Orhan Bey döneminde Orhan Gazi Ayasofya Kilisesini camiye dönüştürmüştür. Ayasofya Cami hala daha günümüze dek anıtını sürdürmeyi başarabilmiş bir yapıdır. 

İznik Ayasofya Cami Ne Zaman Yapıldı?

Yukarıda da belirttiğimiz üzere 1331 yılında Orhan Gazi tarafından ilk olarak Ayasofya Cami adını alarak için restore edilen bu yapı birçok restorasyon görmesine rağmen ilk olarak Orhan Gazi tarafından Cami’ye çevrilmesi sebebiyle 1331 senesinden itibaren Ayasofya Cami’si adını almıştır. Kanuni Sultan Süleyman döneminde Mimar Sinan tarafından tekrardan restore edilmiştir fakat 200 yıl boyunca terk edilmesinden dolayı tekrardan harap olan bu yapı 1935 yılında müze olarak hizmet vermiştir. 2007 senesinde orijinal hali bozulduğu için insanlardan birçok tepki gördüğünden dolayı tekrardan restore edilerek 2011 yılında ibadete açılmıştır.

Bu içeriğimizde ilovebursa.com tarafından ‘’İznik Ayasofya Cami Neden Önemli? Ne Zaman Yapıldı? Kim Yaptı?’’ adlı içeriği derledik. Umarız keyif almışsınızdır. :)